زمانی که در شهر های ایران قدم می زنید و یا برای خرید صنایع دستی به بازارهای سنتی و یا فروشگاه های صنایع دستی سر می زنید امکان ندارد سخنی از فرش ایرانی به میان نیاید و ناخود آگاه محو زیبایی و جذابیت فرش ایران نشوید. شاید نام فرش گل برجسته به گوشتان خورده اما نمیدانید دقیقا این شاهکار در کدام شهر ایران بافته می شود و یا تاریخچه و قدمت آن چند سال پیش است؟ همانطور که می دانید فرش کاشان در سطح ایران و جهان با گل های زیبا و بافت هنرمندانه آن شناخته شده است. اما یکی از فرش هایی که در سطح ایران و جهان طرفداران زیادی دارد، فرش نقش برجسته یا همان گل برجسته است. بافت این فرش نسبت به دیگر فرش ها متفاوت و ضخامت این فرش نسبت به دیگر فرش ها تفاوت زیادی دارد. بافنده در این فرش ماشینی توجه زیادی به ضخامت و قرار گرفتن برجستگی ها در سطح فرش دارد. به گونه ای که در این فرش شما مانند یک قاب نقاشی سایه و روشن را می توانید مشاهده کنید. در این مقاله قصد داریم مزایا و معایب فرش ماشینی گل برجسته را مورد بررسی قرار دهیم، خالی از لطف نیست تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
تاریخچه فرش نقش برجسته
اولین طرح و جرقه بافت فرش نقش برجسته باز هم در مهد هنر ایران یعنی اصفهان توسط هنرمند عزیز آقای استاد علی خدادادی در سال 1356 زده شد. این فرش حاصل 10 سال تلاش و هنرمندی استاد عزیز می باشد که به نام بوستان معروف است. فرش دستبافت و فرش گل برجسته بوستان باعث شد تا تولید کنندگان فرش ماشینی از آن الهام گرفته و اقدام به تولید فرش ماشینی گل برجسته کنند.
بافت فرش گل برجسته
توانایی و خلاقیت منحصر به فرد فرشبافان و هنرمندان حوزه فرش موجب شده تا فرش ایرانی در جهان مشهور و معروف و صد البته بی رقیب باشد. برای بافت فرش گل برجسته دستبافت هنرمندان ابتکارات زیادی به خرج داده و در زمان چله کشی از ساختار هندسی خاصی پیروی کرده اند تا فرش گل برجسته دستبافت را بتوانند تولید کنند و تولید کنندگان فرش ماشینی نیز برای تولید فرش گل برجسته از دستگاه های خاصی برای تولید انبوه این فرش زیبا و منحصر به فرد بهره برده اند.
نحوه بافت فرش گل برجسته
فرش های ماشینی گل برجسته دقیقا مانند فرش های معمولی بافته می شوند و تمام مراحل آن تا قبل از آهار و تکمیل شبیه به فرش های دیگر ماشینی است. در حقیقت مرحله آهار و تکمیل این فرش ها با فرش های مسطح متفاوت بوده و در این مراحل به وسیله فشار و حرارت دمایی به سطح فرش برجستگی ها و فرورفتگی هایی در سطح فرش ایجاد می شود. این مراحل نیز با فرش های معمولی متفاوت است بدین صورت که بعد از اتمام بافت، فرش وارد دستگاه آهار شده و بعد از خوردن آهار مخصوص به قسمت پشت فرش، سطح رویه فرش به وسیله غلتک داخل تونل داغ رفته و در معرض حرارت قرار می گیرد. معمولا در بافت فرش های گل برجسته از الیاف هالیباک استفاده می شود که در قسمت های برجسته نمایان است. استفاده از این الیاف در بافت فرش موجب شده تا با کمترین هزینه در زمان تولید فرشی زیبا و جذاب و البته خاص بافته شود.
همانطور که می دانید بیشتر کارهای بافت فرش با سیستم کامپیوتر انجام می شود و در سطح فرش الیاف خاب فرش دارای ارتفاع های متفاوتی بوده و بخش هایی از فرش مانند گل، غنچه و برگ ها و شاخه ها به صورت نقش برجسته خودنمایی می کند. معمولا در فرش های گل برجسته از الیاف آکریلیک هایبالک استفاده می شود که در برابر حرارت 130 درجه بین 15 تا 25 % تغییر حالت می دهند.
بهترین فرش نقش برجسته برای کدام شهر است؟
قطعا شما در زمان خرید فرش ماشینی در نمایشگاه و فروشگاه های فرش با فرش های گل برجسته مواجه می شوید، اگر علاقه دارید که فرش های گل برجسته مدت زیادی مهمان منزل شما باشند، باید در زمان خرید فرش ماشینی حتما به نام تولید کننده شرکت دقت داشته باشید، خوشبختانه در شهر کاشان بهترین برندهای فرش ماشینی وجود دارد که هر کدام تولید کننده بهترین و با کیفیت ترین فرش های گل برجسته هستند و شما با خیالی راحت می توانید انواع فرش های گل برجسته را از تولید کنندگان فرش ماشینی کاشان خریداری نمایید. در مورد فرش های دستبافت گل برجسته می توان به تولیدات شهر زیبای تبریز اشاره کرد. تبریز به علت بافت تابلو فرش های گل برجسته تبحر و مهارت خاصی در تولید فرش های گل برجسته دارند.
باورهای اشتباه از فرش گل برجسته
عده ای معتقد هستند که تمیز و جارو کردن فرش های گل برجسته کاری سخت و مشکل است، اما باید به این دسته از افراد بگوییم که این تصور کاملا اشتباه بوده و تمیز کردن این فرش های خاص و منحصر به فرد هیچ تفاوتی با فرش های معمولی و مسطح ندارد.
ماندگاری و کیفیت فرش های گل برجسته به علت استفاده از الیاف آکریلیک هیت ست شده بسیار بالا بوده و به مرور زمان برجستگی فرش از بین نمی رود.
قیمت فرش های گل برجسته با فرش های معمولی تفاوت چندانی ندارد و شما به راحتی می توانید با قیمتی همانند فرش های ساده فرش گل برجسته را خریداری نمایید.
مزایای فرش گل برجسته
زیبایی و ظرافت خاص و بی نظیر فرش های گل برجسته بسیار چشم گیر و منحصر به فرد است به گونه ای که می توان از فرش های گل برجسته به عنوان تابلو فرش استفاده کرد. تراکم بالای گره از دیگر خصوصیات فرش های گل برجسته است. تراکم بالا در فرش های گل برجسته لطافت آن را نسبت به فرش های تراکم پایین بیشتر کرده و معمولا فرش های گل برجسته به فرش های دستبافت گونه معروف است. ماندگاری بالای فرش های گل برجسته، الیاف به کار رفته در این فرش ها موجب شده فرش های گل برجسته دارای کیفیت و ماندگاری بالایی بوده و در اثر شستشو کیفیت ظاهری خود را از دست نمی دهند. تنوع بالا در فرش های گل برجسته موجب شده تا افرادی که به دنبال طرح ها و رنگ های خاص و منحصر به فرد هستند، بتوانند فرش مورد نظرشان را به راحتی جستجو و خریداری نمایند.
معایب فرش گل برجسته
قیمت بالا و نگهداری سخت فرش های گل برجسته دستبافت یکی از معایب این فرش های خاص و منحصر به فرد می باشد. از فرش های دستبافت گل برجسته نمی توان در فضاهای پر ترافیک و شلوغ استفاده کرد. قطعا باید از فرش های گل برجسته در فضای پذیرایی و در فضاهای کم تردد باید استفاده کرد. معمولا استفاده از فرش های گل برجسته در نقطه کانونی عالی ترین گزینه محسوب می شود و همانند الماس در دکوراسیون می درخشد.
وجود گزینه های بی کیفیت برای فروش فرش های گل برجسته با قیمتی پایین تر از بازار موجب شده تا بعضی از تولید کنندگان فرش ماشینی اقدام به استفاده از الیاف بی کیفیت در فرش های گل برجسته نموده اند. به شدت توصیه می کنیم در زمان خرید فرش ماشینی گل برجسته اولا از فروشگاه های معتبر فرش خریداری نمایید و یا در زمان خرید فرش حتما از متخصصین این حوزه کمک و راهنمایی بگیرید.