بید فرش و راه های مقابله با آن :
در بین دکوراسیون منزل گرانبها ترین وسیله فرش های دستبافت نفیس هستند، که برای یک خانواده ممکن است موروثی باشد و دارای ارزش بالایی، گاهی اوقات در اثر وجود شرایط و بی دقتی ممکن است، فرش دچار بیدزدگی شود و بیشتر این حشره فرش های پشمی را مورد حمله قرار می دهد، حشره بید به رنگ زرد و طول آن بین 9 تا 12 میلی متر است، که منبع اصلی تغذیه آن پروتئین موجود در پشم است و برای تغذیه بهتر در بین تاخوردگی الیاف پشمی تخمگذاری و شورع به تغذیه می کند، در این مقاله قصد داریم در مورد بید فرش و راه های مقابله با آن به صورت تضمینی نکات جالبی را بیان کنیم، خالی از لطف نیست تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
بید چه فرش هایی را مورد حمله قرار می دهد؟
همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد، بید حشره ای است که تنها منبع تغذیه اش پروتئین موجود در الیاف پشم است، حشره بید به هیچ عنوان نمی تواند در فرش های ابریشم و فرش های ماشینی نفوذ و به آن آسیب بزند، بید در چهل نسل می تواند 42 کیلو گرم پشم را نابود کند، حشره بید به صورت نامحسوس وارد منازل شده و تغذیه خود را با پرز های قالی تامین می کند.مناسب ترین محیط و دما برای زندگی بید فضا های تارک، هوای مرطوب و الیاف پشم می باشد.بید در زیر پایه های مبل و اجسام سنگین که روی فرش دستبافت قرار می گیرند و جاهای کم رفت و آمد ، به خوبی رشد می کند. مخصوصا در زیر گلدان هایی که روی فرش های دستباف قرار می گیرند و محیط مرطوب گلدان بهترین مکان برای رشد بید می باشد.
چگونه از بید زدگی فرش مطلع شویم ؟
همانطور که در بالا ذکر شد، بید به فرش هایی که تراکم رفت و آمد در آن قسمت کم است و قسمت هایی که زیر کمد و مبل قرار دارند مورد حمله قرار می گیرد. فرش هایی که گردو غبار از آن زودوده نمی شود و در زمان شستشو با آب ترکیب شده و لایه ای از گل را تشکیل می دهد که هم موجب پوسیدگی زودرس و پیدایش بید می شود. برای تشخیص بید خوردگی کافیست با یک نگاه دقیق روی سطح فرش و وجود حشرات کوچک که به سرعت روی فرش حرکت می کنند،یا وجود تارهای بسیار ریز در اطراف بافت فرش،وجود لکه های سفید روی فرش که به مرور عمیق شده، وجود ذرات خاکستری روی فرش، از بین رفتن بافت زمینه ای فرش و خورده شدن گره های پشت فرش از جمله نشانه های بید زدگی فرش است.
چگونه از بید زدگی فرش جلوگیری کنیم؟
انبار و رطوبت تنها دلیل بید زدگی فرش نیست. بلکه فرش هایی که در منازل نگهداری می شوند، نیز مورد حمله بید قرار می گیرند. مخصوصا قسمت هایی از فرش که زیر پایه های مبل قرار می گیرند و یا قسمت هایی از فرش که تردد در آن قسمت کم است. گرد و غبار نیز تاثیر زیادی در حمله بید به فرش ها دارند. تصور بر این است که فقط رطوبت موجب بید خوردگی فرش می شود، در صورتی که تاخوردگی فرش موجب افزایش آسیب بید می شود. بعد از آشنایی با روش های بید به روش های جلوگیری از بید فرش اشاره می کنیم که عبارتند از ؛
از تا زدن فرش خودداری کنید و فرش ها را به صورت رول (لوله ) در پارچه و کاغذ بپیچید و در زمان قرار دادن در انبار نکات مراقبتی را حتما رعایت کنید. حتما هفته ای یکبار گردو غبار را به وسیله جارو برقی را جارو بزنید . قبل از انبار کردن فرش حتما آن را ضد عفونی و غبار گیری کنید. برای محافظت کامل از فرش ها در برابر بید زدگی از خوشه سدر،روزنامه ،کلر ، فلفل و نفتالین و... استفاده می شود.و قبل از رول کردن فرش برای انبار آن را پهن کرده و با بخار و مواد ضد بید اسپری نمایید. اما بهترین راه برای جلوگیری از بید تمیز کردن فرش از گرد و غبار است، هر چه گرد و غبار از فرش خارج شود ، به همان میزان خطر بید زدگی فرش کاهش پیدا می کند. حتی الامکان قالی دستبافت را در کاغذ بپیچید و از پلاستیک کمتر استفاده نمایید.
آیا فرش های بید زده قابل ترمیم و رفو است؟
بید زدگی فرش اگر به صورت سطحی باشد قابل ترمیم و رفو است ، امابه صرفه نیست و قسمت های محدود و مشخص فرش اگر دچار بید زدگی شده باشد ، باید توسط رفوگر ترمیم شود. اگر فرش دچار بیدزدگی شود برای جلوگیری از پیشرفت بیدها و صدمات بیشتر آن را به رفوگر بسپارید.و در صورتی که بسیار زیاد بود ابتدا تمام فرش را سم پاشی و بعد فرش را به یک قالیشویی معتبر بسپارید. و در انتهاء فرش را به یک رفوگر ماهر و کاربلد بسپارید. رفوگر ابتدا تمام قسمت های فرش را از پشت و رو مورد بررسی کامل قرار می دهد. و به وسیله ابزار مخصوص شروع به ترمیم قسمت های بید خورده می کند.معمولا تعمیر قسمت های بید خورده فرش از پشت و یا از روی فرش انجام می گیرد. و رفوگر اقدام به پرداخت زدن فرش و همچنین تعویض گره های بید خورده با گره های جدید می کند.
روش های جلوگیری از بید خوردن فرش :
برای جلوگیری از بید زدن فرش توصیه می شود از نفتالین استفاده نمایید. و فرش را در معرض رطوبت قرار ندهید، البته مکانی که فرش در آن نگهداری می شود ، باید دارای تهویه مناسب و نور کافی باشد. البته استفاده از مواد ضد بیدی نیز در این مورد بی تاثیر نیست .موادی مانند ؛ کافور ، توتون ، تنباکو، بنزن و نفتالین از بهترین موارد برای ضد بید هستند. البته عده ای معتقدند که استفاده از قرص نفتالین در بین فرش و لول کردن آن از بید زدن فرش جلوگیری می کند.البته هتر است چند قرص نفتالین را خرد و نرم کرده و به صورت پودر روی تمام قسمت های فرش پاشیده و فرش را لوله کنید. لازم به ذکر است که نفتالین یک ماده سمی و سرطان زا است و در زمان استفاده از آن باید دقت داشته باشید چون امکان آسیب جدی به پوست را دارد.حتما در زمان استفاده از نفتالین از دستکش استفاده نمایید. و در زمان استشمام بوی نفتالین از ماسک های ضخیم و فیلتر دار استفاده نمایید و پورد نفتالین را در خارج از منزل روی فرش ریخته و لوله نمایید.حتما بعد از لوله کردن فرش و نفتالین زدن، فرش را در قسمتی از خانه که رفت و آمد در آن کم است بگذارید و حتما فرش را در یک کاور پلاستیکی یا پارچه ای پیچیده و کنار بگذارید، این کار از انتشار بوی نفتالین در محیط جلوگیری می کند.البته تعداد زیادی از افراد بعد از ریختن نفتالین روی فرش آن را تا میزنند البته این روش نیز برای جلوگیری از بید زدن فرش موثر است اما بهتر است همیشه فرش را به صورت اصولی و استاندارد لول کنید. بعد از نفتالین مهمترین و بهترین ماده ای که برای جلوگیری از بید استفاده می شود. بید کش هلاک است. این ماده بهداشتی و گرانولی و بادوام است و بهترین مبارز برای آفاتی چون بید لباس، فرش ، بید خز و سوسک فرش و پشم استفاده می شود.بید کش هلاک بهترین ماده برای نگهداری فرش ، منسوجات و همچنین نشریات و کتب در منازل و کتابخانه ها می باشد.البته این ماده حتما باید دور از دسترس کودکان و مواد غذایی نگهداری شود.پادزهر بید کش هلاک سولفات آتروپین است.
مزیت های بیدکش هلاک نسبت به نفتالین :
بید کش هلاک دوام بیشتری نسبت به نفتالین دارد.بدون لک و بو می باشد،کاملا ایمن و دارای فرمولاسیون بهداشتی است، بیدکش هلاک کاربردی راحت و آسان دارد و کاملا به صرفه و اقتصادی است و هیچگونه خطری برای سلامت و بهداشت افراد و محیط زیست ندارد.
نحوه استفاده از بیدکش هلاک :
بید کش هلاک یک محصول دو جانبه است و می توانید از بید خوردگی فرش استفاده نمایید و هم زمانی که فرش دچار بید زدن شد از آن برای مبارزه بید استفاده نمایید.کافیست با احتیاط دانه های بید کش را خرد و در زیر فرش و همه قسمت های فرش به صورت کامل پخش نمایید. در صورتی که در منزلتان فرش دستبافت دارید و نگران حمله بید به فرشتان هستید ،کافیست از بیدکش هلاک استفاده و این ماده را با رعایت نکات ایمنی و در نقاط مختلف و معین فرش به صورت مساوی قرا داده و بعد فرش را لول کرده و در مکان مناسب نگهداری نمایید ، بعد از 5 ماه مجددا این کار را تکرار نمایید.
گفتار پایانی :
دوستان و همراهان عزیز در این مقاله در مورد بید فرش و راه های مقابله آن نکات مهمی بیان شد، امیدوارم این مطلب برای شما مفید و سازنده باشد و از بهترین روش برای جلوگیری از بید زدن قالی های دستبافت استفاده نمایید.